تحلیل بنیادی بورس بین الملل

در این مقاله قصد داریم که نسبتهای مالی ROA و ROE وROI را در یکی از سهمهای بازار بورس آمریکا مانند آمازون بررسی کنیم قبل از آن باید به این نکته اشاره کرد که سه نسبت فوق به معنی بازده دارایی ها و بازده حقوق صاحبان سهام و بازده سرمایه گذاریها می باشند و قطعاً با هم متفاوت می باشند.

نخست به بررسی ROA یا بازده دارای ها می پردازیم در این حالت باید سود خالص

 (Net profit) را از صورت سود و زیان یا Income statement در صورت کسر قرارداده و مقدار جمع دارایی ها(Total Assets) را در مخرج کسر قرار دهیم.

نکته : مورد فوق زیاد از لحاظ مدیریت مالی مورد تأیید نمی باشد فی الواقع در مخرج کسر فوق از عبارت «میانگین مجموع دارایی ها» استفاده می گردد. این جمع دارایی های جاری و غیر جاری که تحت سرفصل جمع دارایی ها در ترازنامه می باشد را از ترازنامه فعلی استخراج می کنیم ، از ترازنامه دوره قبلی نیز این مقدار را بدست آورده با هم جمع و تقسیم بر 2 می کنیم و این عبارت را در مخرج کسر قرار می دهیم که قابل قبول تر می باشد.

مقدار ROI یک نسبت عرضیست و باید بین دو صورت مالی پیاپی (ترجیحاً) استفاده شود و قیاس گردد. بهتر است این مقدار نسبت به دوره قبل رشد کرده باشد ،چرا که از لحاظ مدیریت مالی شرکتی که از دارایی های خود بتواند بیشتر تولید سود کند؛ بهتر است. بنابراین عبارت شرکتهای چاق و لاغر موردنظر است. شرکتی که از دارایی های خود بتواند به نحو احسن تولید سود کند، بسیار بهتر است از شرکتی که داذایی های مازاد دارد. ذکر این نکته ضروری به نظر می رسد که؛ در کشورهای تورمی مانند ایران این قضیه زیاد و مورد قبول نمی باشد، چرا که در سرفصل دارایی های غیر جاری و قسمت دارایی های ثابت مشهود، کافیست زمینی خریداری شده باشد و مدتها بلا استفاده در گوشه ای از ترازنامه قرار گرفته باشد .پس از مدت زمانی اثر تورمی قیمت، باعث رشد خود به خودی ارزش این دارایی شده و نتیجتاً خود این دارایی با افزایش قیمت مواجه شده، که تحت سرفصل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها مورد استفاده قرار می گیرد. یعنی دارایی که رسماً در فعالیت های عملیاتی شرکت مذکور هیچ دخالتی نداشته است، برای مدتی بسیار سودآور تراز فعالیت های عملیاتی شرکت می گردد. بنابراین استفاده از این نسبت در کشورهای تورمی موردنظر نیست.

نسبت بعدی ROI یا بازده سرمایه گذاریهاست برای بدست آوردن این نسبت باز هم سود خالص یا Net Income یا Net Profit را از صورت سود و زیان یا Income statement بدست می آوریم و تقسیم بر مجموع سرمایه گذاریها یا Short Term Investment بعلاوه Long term Investment می کنیم می توان در این مورد نیز از میانگین مجموع سرمایه گذاریها استفاده کرد ،که اینبار این مورد زیاد مورد وثوق نمی باشد. مجدداً باید اعلام کرد که ROI یک نسبت عرضی است و باید بین دو دوره ما قبل قیاس گردد و طبعاً رشد آن مورد نظر می باشد.

و اما نسبت آخر مورد بحث ROE یا بازده حقوق صاحبان سهام می باشد. برای محاسبۀ این سهم ،صورت که کما فی السابق همان سود خالص است، که قبلاً ذکر شد و در مخرج باید جمع حقوق صاحبان سهام (حقوق مالکانه) یا Total Equity را قرارداد این نسبت نشان می دهد که از مقداری که شرکت بواسطه فروش سهام تأمین مالی کرده است، چند درصد سود تولید کرده است.

 در واقع این نسبت مهمترین نسبت در بین سه نسبت ذکر شده می باشد. همانطور که گفتیم برای سهم آمازون قصد داریم که مقادیر ROI وROA و ROE را محاسبه کنیم برای اینکار کافیست فقط به سایت مرجعی مانند www.finviz.com مراجعه کرده و نماد سهم مذکور یعنی Amazon یا (AMZN) را در کادر مربوط به جستجو بنویسیم. وارد صفحه ای می شویم که جزئیات را بطور کامل در مورد ROI و ROA وROE ارائه داده است، که در مورد سهم آمازون با رنگی که مشخص شده می توان دریافت که این مقادیر نسبت به دوره های قبل افزایش داشته اند یا کاهش.

(رنگ سبز = افزایش و رنگ قرمز = کاهش)