چند گام برای تدوین برنامه معاملات سهام برای سرمایه گذاری در بورس

تدوین یک برنامه معاملاتی موفق، به شما کمک می‌‎کند بدانید تجارت در کدام بازار و در چه زمانی بیشترین سود را خواهد داشت. همچنین روش‌های کاهش ضرر و یافتن فرصت‌های سرمایه گذاری در بورس را نیز نشان می‌دهد.

برنامه معاملات سهام چیست؟

برنامه معاملات سهام، یک ابزار جامع برای تصمیم‌گیری راجع به معامله در بورس است. از طریق این برنامه می‌توانید تصمیم بگیرید که چه سهمی را در چه زمانی و به چه میزانی بخرید یا بفروشید. برنامه معاملاتی باید شخصی بوده و فقط اختصاص به خودتان داشته باشد. البته می‌توانید از طرح‌های معاملاتی دیگران به عنوان یک طرح کلی استفاده کنید. اما فراموش نکنید که نگرش یک فرد دیگر نسبت به ریسک قابل‌قبول و سرمایه موجود، ممکن است با شما تفاوت بسیاری داشته باشد. برنامه معاملات می‌تواند شامل هر موردی باشد که از نظر شما حائز اهمیت است. اما همیشه باید موارد زیر را پوشش دهد:

• انگیزه شما از تجارت
• بازه زمانی مورد انتظار
• نگرش شما نسبت به ریسک
• دارایی شما برای سرمایه گذاری در بورس
• قوانین مدیریت ریسک شخصی
• بازارهایی که قصد دارید در آن‌ها تجارت کنید
• استراتژی‌های شما
• مراحل ثبت تاریخچه معاملات

برنامه معاملاتی با استراتژی تجاری متفاوت است. این برنامه به طور دقیق نحوه ورود و خروج به معاملات را مشخص می‌کند. یک نمونه از قواعد ساده برنامه معاملاتی عبارت است از: خرید بیت‌کوین هنگام رسیدن به قیمت 5000 دلار و فروش آن در قیمت 6000 دلار.

چرا به برنامه معاملاتی نیاز دارید؟

شما برای سرمایه گذاری در بورس به برنامه معاملاتی نیاز دارید، زیرا می‌تواند در اتخاذ تصمیم‌های منطقی شما را یاری دهد. یک برنامه معاملاتی خوب به شما کمک می‌کند تا از تصمیم‌گیری‌های احساسی در شرایط حساس خودداری کنید. مزایای تدوین برنامه معاملاتی شامل موارد زیر است:

• معامله در بورس به شیوه‌ای آسان‌تر: تمام برنامه‌ریزی‌ها به صورت مقدماتی انجام شده است، بنابراین می‌توانید طبق پارامترهای از پیش تعیین شده خود تجارت کنید.
• تصمیم‌گیری عینی‌تر: از قبل می‌دانید چه موقع سود خود را ذخیره کرده و ضررها را کاهش دهید. این بدان معنی است که می‌توانید احساسات را از روند تصمیم‌گیری خود خارج کنید.
• نظم و انضباط بیشتر: با پایبندی به نظم و انضباط تعیین شده در برنامه خود، می‌توانید بفهمید که چرا بعضی معاملات به سود می‌رسند و بعضی نمی‌رسند.
• در اختیار قرار دادن فضای کافی برای بهبود معاملات: با تعریف یک برنامه معاملاتی دقیق و عمل به آن، می‌توانید از اشتباهات معاملات گذشته خود درس گرفته و قضاوت‌هایتان را بهبود ببخشید.

روش تدوین یک برنامه معاملاتی

هیچ دو برنامه معاملاتی یکسانی وجود ندارد، زیرا هیچ‌یک از معامله‌گران دقیقاً یکسان نیستند. هر برنامه باید فاکتورهای مهمی مانند روش انجام معامله و همچنین میزان تحمل ریسک را منعکس کند. در ادامه 10 عامل مهم که هنگام تدوین برنامه معاملاتی باید در نظر گرفته شوند را ذکر کرده‌ایم.

ارزیابی مهارت

آیا آماده تجارت هستید؟ آیا برنامه معاملات خود را آزمایش کرده و مطمئن هستید که در معامله‌های واقعی به درستی عمل خواهد کرد؟ آیا می‌توانید بدون تردید، سیگنال‌های خود را دنبال کنید؟ معامله در بورس جنگی بین دادن و گرفتن است. معمولاً افرادی که مهارت کافی داشته و برنامه درستی دارند، سود خوبی کسب کرده و از اشتباهات جمعیت بیشتری که فاقد برنامه هستند، استفاده می‌کنند.

آمادگی ذهنی

حال شما چطور است؟ خواب کافی داشتید؟ آیا چالش پیش رو را احساس می‌کنید؟ اگر از نظر عاطفی و روانی آماده جنگیدن در بازار و سرمایه گذاری در بورس نیستید، یک روز به خودتان استراحت دهید. مطمئن باشید اگر از نظر ذهنی آمادگی کافی نداشته باشید، قادر نخواهید بود وظایف خود را به درستی انجام دهید. بسیاری از معامله‌گران شعاری دارند که قبل از هر روز کاری با خود تکرار می‌کنند. شعاری برای خود انتخاب کنید که بتواند شما را برای سرمایه گذاری در بورس یاری دهد. علاوه بر این، جایی معامله کنید که عاری از مزاحمت و عناصر حواس‌پرتی باشد. فراموش نکنید، این کار تجارت است و نیاز به تمرکز حواس دارد.

سطح ریسک قابل‌قبول خود را مشخص کنید

در معاملات خود تا چه حد از سبد سهام شما می‌تواند در خطر قرار بگیرد؟ این میزان، به روش تجارت و ریسک‌پذیری شما بستگی دارد. میزان تحمل ریسک می‌تواند متفاوت باشد. اما احتمالاً در یک روز معاملاتی، نباید از یک تا 5 درصد پورتفوی شما بیشتر شود. این بدان معناست که در هر ساعتی از روز که از این میزان عبور کردید، باید از بازار خارج شوید و جلوی زیان بیشتر را بگیرید. اگر اوضاع به خوبی پیش نرفت، بهتر است استراحت کنید و یک روز دیگر، مجدداً وارد بازار شوید.

اهداف خود را تنظیم کنید

قبل از ورود به بازار سرمایه و شروع سرمایه گذاری در بورس ، سود مورد انتظار و نسبت ریسک به پاداش مطلوب خود را تعیین کنید. حداقل نسبت ریسک به پاداش مورد قبول شما چقدر است؟ بسیاری از تاجران وارد معامله نمی‌شوند، مگر اینکه سود بالقوه، حداقل سه برابر بیشتر از ریسک آن باشد. به عنوان مثال، اگر حد ضرر شما صد تومان برای هر سهم است، هدفتان باید کسب سیصد تومان سود برای هر سهم باشد. اهداف سود خود را در بازه‌های هفتگی، ماهانه و سالانه، و به ریال یا به صورت درصدی مشخص کرده و مرتباً آن‌ها را ارزیابی کنید.

تکالیف خانگی خود را انجام دهید

آیا قبل از آغاز به کار بازار، اتفاقات سراسر جهان را بررسی می‌کنید؟ شاخص بازارهای خارجی بالا است یا پایین؟ زمان ارائه داده‌های اقتصادی مهم را می‌دانید؟ فهرستی از زمان انتشار گزارش‌های مهم و تأثیرگزار بر روند معاملات خود را تهیه کنید و روی دیوار بچسبانید. بسیاری از معامله‌گران ترجیح می‌دهند منتظر انتشار این گزارش‌ها باشند، تا ریسک‌های غیرضروری معامله بر مبنای احتمالات را بپذیرند. انجام معامله در بورس قبل از انتشار گزارشات مربوط به آن مانند قمار است. زیرا دانستن نحوه واکنش بازار به اطلاعات جدید غیرممکن است.

آمادگی انجام معامله در بورس

از هر سیستمی که برای سرمایه گذاری در بورس استفاده می‌کنید، سطوح حمایت و مقاومت را روی نمودار علامت بزنید. هشدارهایی برای یادآوری سیگنال‌های ورود و خروج تنظیم کنید. مطمئن شوید که سیگنال‌های بصری یا شنیداری، واضح و قابل شناسایی باشند و به موقع شما را آگاه کنند.

قوانین خروج از بازار را مشخص کنید

یکی از اشتباهات رایج معامله‌گران این است که بیشتر انرژی خود را روی جستجوی سیگنال‌های خرید متمرکز می‌کنند. بسیاری از معامله‌گران نمی‌توانند در صورت پایین آمدن قیمت، اقدام به فروش سهام کنند. زیرا نمی‌خواهند ضرر و زیان خود را بپذیرند. از این مانع عبور کنید. یاد بگیرید ضررهای خود را بپذیرید. اگر باقی ماندن در یک سهم باعث زیان شما شده است، به این معناست که اشتباه کرده‌اید. معاملات ناموفق معامله‌گران حرفه‌ای معمولاً بیشتر از معاملات موفق آن‌ها است. با این حال از طریق مدیریت سرمایه گذاری در بورس و محدود کردن ضرر، باز هم به سود می‌رسند. قبل از ورود به یک بازار باید نقاط خروج خود را مشخص کنید. برای هر معامله، حداقل دو نقطه خروج در نظر بگیرید. اولاً، اگر معامله برخلاف میل شما پیش رفت، حد ضرر شما چقدر است؟ حتماً باید حد ضرر خود را جایی یادداشت کنید، به ذهن سپردن کارایی ندارد. دوماً، هر معامله باید یک سود هدف داشته باشد. پس از رسیدن به این نقطه، بخشی از سهام خود را بفروشید. در صورت تمایل می‌توانید حد ضرر خود را برای باقی‌مانده سهام، به نقطه سر به سر فروش منتقل کنید.

قوانین ورود به بازار را مشخص کنید

این قوانین را پس از نکات مربوط به قوانین خروج مطرح کردیم، زیرا نقاط خروج بسیار مهم‌تر از نقاط ورود هستند. یک قانون ورود معمولی می‌تواند اینگونه باشد: «اگر پیش‌بینی کنم سیگنال A حداقل سه برابر بالاتر از حد ضرر تعیین شده توسط من جای رشد دارد، و در سطح حمایت قرار دارد، این سهام را می‌خرم.» سیستم شما باید به اندازه کافی پیچیده باشد تا مؤثر واقع شود. اما بهتر است به اندازه کافی ساده تعریف شود تا فرآیند تصمیم‌گیری را تسهیل کند. اگر 20 شرط را به صورت ذهنی برای ورود به یک سهم تعیین کنید، انجام معاملات واقعی (اگر غیرممکن نباشد) دشوار است. با توجه به همه این موارد، رایانه‌ها معامله‌گران بهتری از انسان‌ها هستند. به همین دلیل در بورس نیویورک، بیش از 50% معاملات توسط نرم‌افزارهای رایانه‌ای انجام می‌شوند. رایانه‌ها برای انجام معامله در بورس نیازی به فکر کردن یا درگیر شدن با احساسات ندارند. اگر پیش شرط‌های تعیین شده برقرار باشد، وارد بازار می‌شوند. اگر معامله به خوبی پیش نرود یا به اهداف تعیین شده نرسد، رایانه به صورت خودکار از بازار خارج می‌شود. همچنین رایانه پس از انجام چند معامله موفق دچار غرور نمی‌شود. در این روش، هر تصمیمی مبتنی بر احتمالات است، نه احساسات.

سوابق خود را نگه دارید

بسیاری از تاجران باتجربه و موفق، در نگهداری از سوابق خود بسیار عالی عمل می‌کنند. اگر در یک معامله موفق شوند، می‌خواهند بدانند که دقیقاً چرا و چگونه. مهمتر از همه، همین اطلاعات را درمورد معامله‌های ناموفق نیز جمع‌آوری می‌کنند. بنابراین اشتباهات گذشته را تکرار نمی‌کنند و از زیان بیشتر پیشگیری می‌کنند. جزئیاتی از قبیل سود هدف، نقاط ورود و خروج به بازار، زمان انجام معاملات، سطوح حمایت و مقاومت و نظرات خود را درمورد هر معامله ثبت کنید. همچنین باید سوابق معاملاتی خود را ذخیره کنید تا هر زمان نیاز داشتید به عقب برگردید و سود و زیان ناشی از یک سیستم معاملاتی خاص را بررسی کنید. بدین ترتیب می‌توانید مقدار افت (مبلغی که در هر معامله از دست رفته است)،  میانگین زمان باقی ماندن در هر سهم (که برای محاسبه بازده معامله ضرورت دارد) و سایر عوامل مهم را تحلیل کنید. همچنین این عوامل را با استراتژی خرید و فروش خود مقایسه کنید. به یاد داشته باشید این تجارت است و شما حسابدار هستید. تنها هدف شما این است که کسب و کارتان تا حد ممکن موفق و سودآور باشد و بهترین عملکرد را درمورد سرمایه گذاری در بورس داشته باشید.

تجزیه و تحلیل عملکرد

پس از هر روز معامله، باید به بررسی دلایل و چگونگی سود و زیان معاملات بپردازید. نتیجه‌گیری‌های خود را یادداشت کنید تا هر زمان نیاز داشتید، بتوانید به آن‌ها مراجعه کنید. به یاد داشته باشید، معاملات ناموفق همیشه وجود دارند. تنها چیزی که نیاز دارید، یک طرح معاملاتی برای سودآوری درازمدت است.

کلام آخر

هیچ راهی برای تضمین موفقیت در بورس وجود ندارد. معامله‌گران حرفه‌ای قبل از ورود به بازار می‌دانند که احتمال موفقیتشان چقدر است. اگر شرایط به نفعشان نباشد، اصلاً در آن‌جا حاضر نخواهند شد. بسیاری از معامله‌گران به طور مداوم در بازار حاضر نیستند. فقط وارد معاملاتی می‌شوند که احتمال موفقیتشان بالا است. اگر می‌خواهید همیشه موفق باشید، داشتن یک برنامه خوب بسیار مهم است. دوری از تصمیمات هیجانی و سرمایه گذاری در بورس فقط بر اساس منطق و استدلال، اصلی‌ترین عامل موفقیت است. سرمایه گذاری در بورس نیز مثل هر کار دیگری نیاز به آموزش و مهارت دارد. اگر هیچ تجربه و دانشی در این زمینه ندارید، آکادمی دکتر ژند با بسته‌های آموزشی متنوع خود، آموزش بورس از صفر تا صد را برای شما ساده کرده است. یکی از بسته‌های آموزشی این آکادمی، پکیج بورس چیست؟ است. با تهیه این بسته، اولین قدم خود را برای سرمایه گذاری در بورس محکم و مطمئن بردارید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و تهیه این بسته اینجا کلیک کنید.