معروف‌ترین الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال را بشناسید

روش‌های مختلفی برای تجزیه و تحلیل بازارهای مالی با استفاده از تحلیل تکنیکال وجود دارد. بعضی معامله‌گران از شاخص‌ها و نوسان‌ها استفاده می‌کنند، در حالی که بعضی دیگر تجزیه و تحلیل خود را فقط برمبنای حرکات قیمت انجام می‌دهند. نمودارهای شمعی نمای کلی نوسانات قیمت را در طول زمان نشان می‌دهند. ایده اصلی این روش آن است که با مطالعه عملکرد قیمت در گذشته، بتوان به الگوهای تکرار شونده‌ای پی برد. بسیاری از معامله‌گران از نمودارهای شمعی در بازار سهام، فارکس و ارز استفاده می‌کنند. به مجموعه‌ای از متداول‌ترین این الگوها، الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال گفته می‌شود. بسیاری از معامله‌گران این الگوها را به عنوان شاخص‌های معاملاتی معتبر در نظر می‌گیرند. چرا اینطور است؟ آیا تجارت و سرمایه‌گذاری، به معنای یافتن فرصت‌هایی که دیگران از آن غافل هستند، نیست؟ بله، اما به روانشناسی افراد نیز مربوط است. از آنجا که الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال به هیچ اصل علمی یا قانون فیزیکالی محدود نیستند، اثربخشی آن‌ها به تعداد شرکت‌کنندگان در بازار بستگی دارد.

الگوی نموداری چیست؟

هنگامی‌که روند بازار صعودی است، قیمت‌ها به صورت نوسانی (با اوج و فرودهای متناوب) افزایش می‌یابند. از طرف دیگر در بازارهای نزولی، قیمت‌ها رو به کاهش می‌روند، هرچند باز هم اوج و فرودهای متناوب در آن دیده می‌شود. چه اتفاقی می‌افتد وقتی بازار در محدوده معاملات تثبیت می‌شود؟ در این حالت می‌بینیم که قیمت بدون هیچ روند خاصی در نوسان است. مهم نیست در کدام مرحله یا روند ورود به بازار قرار داشته باشید. عملکرد قیمت به طور کلی از یکسری الگوی تکراری پیروی می‌کند. این همان‌چیزی است که الگوی نموداری نامیده می‌‌شود. تاجران باهوش به این الگوهای قیمتی توجه می‌کنند تا قبل از انجام معامله، نسبت به سود و زیان آن بینش درستی پیدا کنند. این الگوها به معامله‌گران نشان می‌دهند که در مرحله بعد، روند افزایش یا کاهش قیمت ادامه خواهد داشت یا به طور کل برعکس می‌شود. الگوهای قیمتی همچنین به معامله‌گران کمک می‌کنند تا نقطه ورود و خروج به بازار، حد ضرر و موارد دیگر را با دقت بیشتری تعیین کنند.

دو نوع الگوی نموداری وجود دارد: الگوهای بازگشتی درمقابل الگوهای ادامه‌دهنده

باید به این نکته توجه داشت که نمودار سهام به طور کلی، در یکی از  این دو نوع الگوی مشخص قرار می‌گیرند: الگوهای بازگشتی و الگوهای ادامه‌دهنده. الگوهای بازگشتی در پایان روند و هنگامی که بازار قصد تغییر جهت دارد، پیدا می‌شوند. به عنوان مثال، پس از یک روند صعودی طولانی‌مدت در قیمت، بازار می‌تواند فرسوده شود و روند نزولی قیمت را شروع کند. معامله‌گران به طور معمول در زمان تغییر جهت بازار  از الگوهای بازگشتی استفاده می‌کنند. الگوهای ادامه‌دهنده نشان می‌دهند که قیمت‌ها روند فعلی خود را ادامه می‌دهند. در روند صعودی، قیمت اغلب بالا می‌رود، استراحت می‌کند و کمی عقب می‌کشد. سپس دوباره روند صعودی خود را طی می‌کند. بنابراین معامله‌گران با استفاده از الگوهای ادامه‌دهنده خود را در جهت یک روند قرار داده یا به موقعیت برنده فعلی خود می‌افزایند.

چرا لازم است از الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال استفاده کنیم؟

معامله‌گران الگوهای قیمت را طی صد سال گذشته بررسی کرده و مجموعه‌ای از الگوهای تکرار شونده را پیدا کرده‌اند. شاید برایتان سؤال باشد که چرا این الگوها تکرار می‌شوند. پاسخ روشن است، چون عمده حرکات بازار تحت تأثیر هیجانات انسانی صورت می‌گیرد و طبیعت انسان هرگز تغییر نمی‌کند. دقیقاً به همین دلیل الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال اهمیت دارند: می‌توانند به شما یک بینش روانشناسانه نسبت به روند کلی بازار بدهند. تحرکات بازار تا حد زیادی ناشی از نحوه واکنش معامله‌گران نسبت به اتفاقاتی است که رخ می‌دهند. وقتی این اقدامات و واکنش‌ها را درک کردید، کسب چنین بینشی به شما کمک می‌کند تا بهتر بدانید که معامله‌گران در قدم بعدی چه کاری انجام خواهند دارد. درنتیجه می‌توانید تصمیم بگیرید که چه زمانی باید وارد بازار شوید یا از آن خارج شوید.

آشنایی با مهم‌ترین الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال

صدها الگوی کلاسیک تحلیل تکنیکال وجود دارد. اگر دید دقیق و قدرتمندی داشته باشید، حتی می‌توانید خودتان هم الگوهای جدیدی برای خودتان کشف کنید. تعداد معدودی از الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال به طور مداوم در نمودارها تکرار می‌شوند. بنابراین بسیاری از معامله‌گران به دنبال استفاده از این نمودارها هستند. ممکن است این نمودارها از نوع بازگشتی یا ادامه‌دهنده باشند. در ادامه با بعضی از مهم‌ترین الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال آشنا خواهید شد:

الگوی فنجان و دسته (The Cup and Handle)

الگوی فنجان و دسته در بین معامله‌گران سهم‌های کوچک و ارزان محبوبیت زیادی دارد. این الگو می‌تواند اولین نشانه یک افزایش قیمت قابل‌توجه باشد. وقتی به الگوی فنجان و دسته نگاه می‌کنید، به نظرتان می‌رسد که شبیه یک فنجان چای است. این الگو اغلب در روندهای نزولی طولانی مدت دیده می‌شوند. می‌بینیم که قیمت‌ها به سمت بالا حرکت می‌کنند و سطح بالای اولیه را قبل از پایین افتادن قیمت می‌سازند، و درنهایت به سمت بالاتر حرکت می‌کنند. به آن کف گرد، فنجان گفته می‌شود. این سطح اغلب نشان می‌دهد که حرکت قیمت، رو به پایین رفته است و معامله‌گران در حال خرید سهام با قیمت پایین هستند. بعد از شروع ریزش قیمت، به بخشی از الگو می‌‎‌رسیم که دسته نام دارد. دسته جایی است که می‌توانیم یک پولبک کوچک را مشاهده کنیم. قیمت قبل از اینکه به سرعت بریزد و سطح بالای مقاومت را امتحان کند،  به سمت پایین حرکت می‌کند. معامله‌گران اغلب وقتی سهام را می‌خرند که سطح مقاومت بالای الگوی فنجان و دسته شکسته شود.

الگوی سقف دوقلو (The Double Top)

الگوی سقف دوقلو یکی از قدرتمندرین الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال و از نوع بازگشتی است. در این الگو، بازاری که روند صعودی دارد یک سقف را امتحان می‌کند، پولبک می‌کند و سپس سعی می‌کند به سقف قبلی برسد و از آن عبور کند. اما در این کار ناموفق است و قیمت افت می‌کند. دقت کنید که دو قله الگو تقریباً در یک قیمت قرار دارند، به همین دلیل این الگو را سقف دوقلو می‌نامیم. الگوی سقف دوقلو نشان می‌دهد که بازار قدرت کافی برای عبور از سطح مقاومت اصلی را ندارد. با مشاهده این الگو می‌توانید پیش‌بینی کنید که روند صعودی، حداقل به طور موقت، تمام شده است. درنتیجه باید انتظار داشته باشید قیمت در یک محدوده مشخص نوسان کند یا روند نزولی خود را آغاز کند.

الگوی سر و شانه (The head and shoulders)

الگوی سر و شانه یکی از مشهورترین الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال است. حتی معامله‌گرانی که هرگز از هیچ نموداری استفاده نمی‌کنند نیز، اغلب این نام را شنیده‌اند و روش استفاده از آن را می‌دانند. الگوی سر و شانه دقیقاً همان‌طوری به نظر می‌رسد که از نامش پیداست. یک حرکت کوچک قیمت به سمت بالا و سپس یک پولبک وجود دارد. قبل از آنکه قیمت به عقب برگردد، یک حرکت بزرگ صعودی دارد. سپس یک حرکت کوچک دیگر مانند حرکت اول ایجاد می‌شود. دو نوسان کوچکتر شانه‌ها هستند، نوسان بزرگ میانی نیز سر است. الگوی سر و شانه یکی از الگوهای اصلی بازگشتی است. این الگو نشان می‌دهد که به احتمال زیاد بازار به زودی به روند صعودی خود پایان داده و روند نزولی را در پیش می‌گیرد. معامله‌گران اغلب به دنبال پایین آمدن قیمت از دو سطح پایین هستند که خط گردن نامیده می‌شود. پس از شکستن گردن بهترین زمان برای ورود به بازار است.

الگوی مثلث (Triangles)

الگوی مثلث یکی از متداول‌ترین الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال است که در آن قیمت سهام نوسانات بسیاری را تجربه می‌کند. نوساناتی که هربار کوچک و کوچکتر می‌شوند. اگر خطوط این نوسان‌ها را به هم وصل کنیم شکل یک مثلث ایجاد می‌شود. مثلث‌ها از نوع الگوهای ادامه‌دهنده هستند و نشان می‌دهند که بازار بعد از روند قبلی، پیش از آنکه در جهت روند اصلی ادامه پیدا کند، مکث می‌کند. سه نوع الگوی مثلثی وجود دارد:

• الگوی مثلثی متقارن: در این الگو خط بالای مثلث به سمت پایین شیب دارد و شیب خط پایین به سمت بالا است. معامله‌گران غالباً این موضوع را به عنوان مکث در حرکت بازار، قبل از ادامه روند آن می‌دانند.
• الگوی مثلث صعودی: مثلث صعودی جایی است که خط پایین رو به افزایش است اما خط بالا افقی است. این نشان دهنده یک مکث دیگر در بازار است، اما هنوز هم قدرت خرید بیشتری نسبت به فروش وجود دارد (نشانه صعودی).
• مثلث نزولی: مثلث نزولی جایی است که خط بالا به سمت پایین شیب دارد اما خط پایین افقی است. این نشان می‌دهد که فروشندگان کنترل بازار را در دست دارند. این نوع مثلث یک الگوی ادامه‌دهنده است که در روندهای نزولی دیده می‌شود.

مثلث‌ها یکی از ساده‌ترین الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال هستند که حتی افراد مبتدی هم می‌توانند به راحتی از آن‌ها استفاده کنند. اگر به تازگی وارد بازار بورس شده‌اید، شاید بهتر باشد کارتان را با الگوهای مثلثی شروع کنید.

الگوی پرچم (Flag)

پرچم یکی دیگر از الگوهای ادامه‌دهنده رایج است که در همه بازه‌های زمانی مشاهده می‌شود. الگوی پرچم بسته به اینکه در روند صعودی باشد یا نزولی، می‌تواند از نوع صعودی یا نزولی باشد. پرچم صعودی با یک حرکت افزایش قیمت مشخص می‌‎شود... سپس بازار متوقف شده و دوباره به عقب برمی‌گردد، و تعدادی حرکت کوچک بالا و پایین در مسیر خود ایجاد می‌کند. معامله‌گران عموماً این را به عنوان مکث موقتی تلقی می‌کنند و انتظار دارند روند اولیه به زودی از سر گرفته شود. از طرف دیگر الگوی پرچم نزولی برعکس عمل می‌کند. قیمت یک حرکت سریع به سمت پایین دارد، سپس به صورت چند نوسان کوچک، قبل از روند نزولی کلی افت می‌کند. برای ترسیم الگوی پرچم، باید از هر نوسان بالا و پایین خطوطی را رسم کنید. اگر به درستی رسم شوند، تصویر  یک پرچم روی میله پرچم را ایجاد می‌کنند. الگوی پرچم نیز یکی دیگر از الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال مناسب برای افراد مبتدی است.

کلام آخر

الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال در دست معامله‌گران ماهر یکی از قدرتمندترین ابزارها در درک بازار و انجام معاملات موفق است. تعجبی ندارد که معامله‌گران صدها سال از نمودارها استفاده کرده‌اند و امروز نیز به این کار ادامه می‌دهند. اگر یاد بگیرید که روش کار با این نمودارها چگونه است می‌توانید در معاملات خود از آن‌ها استفاده کنید. آکادمی دکتر ژند یک بسته آموزشی کامل برای معرفی الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال و توضیح روش بکارگیری هر یک تهیه کرده است. جهت کسب اطلاعات بیشتر و تهیه پکیج الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال اینجا کلیک کنید.